Cis pospolity to gatunek drzewa iglastego znajdujący się w naszym kraju pod ścisłą ochroną. Rośnie niezwykle wolno, żyje długo, a ostry klimat panujący w naszym kraju powoduje, że zazwyczaj przybiera formę krzewu. W cieplejszych strefach klimatycznych osiąga nawet 15 metrów wysokości. Drewno pozyskiwane z tych drzew jest bardzo cenne, produkowało się z niego meble, kusze i łuki. Na Kaszubach znajduje się rezerwat przyrody Choczewskie Cisy, w którym można spotkać dzikie cisy. Nasiona rosnących obecnie w stanie dzikim cisów zostały tam przeniesione ze znajdującego się nieopodal parku leśnego w miejscowości Sasino, który został założony w 1868 roku na terenie zespołu dworsko-parkowego. W rezerwacie tym rośnie kilka bardzo starych cisów, które liczą sobie około 145 lat, ich obwód wynosi około 150 cm, a wysokość sięga nawet do 13 m!
Jak wygląda cis pospolity?
Cis pospolity to drzewo iglaste o krzaczastym pokroju. Ma kuliste i drobne pączki, które zwarcie przylegają do pędów i są okryte charakterystycznymi łuskami. Cisowe igły zwężają się ku ostrym wierzchołkom i mają nasyconą, ciemnozieloną barwę. Ich długość wynosi około 3 cm. Igły są ułożone w dwóch szeregach na płasko. Niezwykle uroczą ozdobą cisów są ich nasiona, które otacza czerwona osnówka otwarta od góry. Jej kształt przywołuje na myśl dzwoneczek albo małą beczkę. Nasiona cisa są mięsiste i doskonale wyróżniają się na tle ciemnozielonych igieł swoim jaskrawoczerwonym kolorem. Cis jako jedyne drzewo iglaste wytwarza nasiona, które nie tworzą szyszek.
Gdzie najlepiej rośnie cis pospolity?
Cisy to ciemnolubne drzewa, które nie potrzebują dużo światła słonecznego do bujnego wzrostu. Doskonale odnajdują się na stanowiskach cienistych i półcienistych. Lubią żyzne, wilgotne i wapienne gleby. Nie nadają się do uprawy na terenach podmokłych, a także na suchych albo kwaśnych glebach. Bardzo szkodliwe są dla nich surowe mrozy, gdyż przy niskiej temperaturze łatwo przemarzają. Najlepiej rosną w rejonach charakteryzujących się łagodnym i wilgotnym klimatem. Cisy to idealne krzewy do formowania, ponieważ rewelacyjnie znoszą cięcie. Nadają się więc na żywopłoty oraz do tworzenia żywych zielonych rzeźb.
Kilka ciekawostek dotyczących cisów:
1. Cisy są trujące
Niemal wszystkie części cisa są nasączone dużą ilością trującej substancji - taksyny. Jedyną częścią pozbawioną tej trucizny są czerwone osnówki nasion.
2. Długowieczność
Jest to jedno z najbardziej długowiecznych europejskich drzew. Cisy mogą żyć nawet ponad 2000 lat! Tak imponująca długość życia powoduje niezwykle powolny wzrost.
3. Pierwsze drzewo chronione w Polsce
Cis był pierwszym drzewem objętym w naszym kraju prawną ochroną. Dekret chroniący cisy przed wycinką wydał w 1423 roku król Władysław Jagiełło.
